Chinese kruiden kunnen helpen bij het doorbreken van een biofilm in bijvoorbeeld de luchtwegen of de melkgangen van de uier waardoor antibiotica geen vrije doorgang hebben. Dat blijkt uit promotieonderzoek van Xueqing Wu aan de faculteit Diergeneeskunde van de Universiteit Utrecht.
Een van de mechanismen die leidt tot verlies van effectiviteit van antibiotica tegen bacteriële infecties is de vorming van bacteriële biofilms in organen en weefsels. Een biofilm is een kolonie van bacteriën, die zich door middel van een zelfgeproduceerde slijm, die als plaksel werkt, hecht aan biologische oppervlaktes. Voorbeelden van dit soort oppervlaktes zijn de huid en de slijmvliezen, de binnenkant van de urineblaas, het oppervlak in de luchtwegen of de melkgangen in de uier. Door deze slijmlaag kunnen antibiotica de bacteriën niet meer bereiken. Ook de immuuncellen van de lichaamseigen afweer kunnen biofilms niet aantasten.
Staphylococcus epidermidis
Voor haar laboratoriumonderzoek gebruikte Wu de bacterie Staphylococcus epidermidis. Eerst toonde ze de vorming van biofilms aan. Vervolgens onderzocht ze van de verschillende kruiden de potentiële antibiofilmwerking. Veelbelovend resultaten werden gevonden voor extracten van de kruiden Galla chinensis, Coptis teeta, Forsythia suspensa, Isatis indigotica, Lonicera japonica, Scutellaria baicalensis en Allium sativum. Daarnaast ontdekte Wu dat Taraxacum mongolicum en Viola yedoensis in bepaalde concentraties de biofilmvorming zelfs kunnen stimuleren.
In verder onderzoek zal Xueqing Wu ook nagaan in hoeverre de combinatie van kruiden en antibiotica succesvol bij acute infecties kan worden ingezet. Zij verwacht dat daarbij de efficiëntie van antibiotica zal toenemen door het voorkomen van de vorming van biofilms en het remmen van andere resistentiemechanismen. (Foto: Isatis indigotica)