Het Belgische onderzoeksinstituut Sciensano heeft het Zuid-Afrikaanse Blu-Vax-vaccin veilig verklaard. Het vaccin tegen blauwtong, geproduceerd door Design Biologix, kreeg eind vorig jaar nog geen vrijstelling in Nederland omdat er nog te veel onduidelijkheden waren. Het rapport van Sciensano ligt inmiddels bij het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) in Nederland.
Een van de onduidelijkheden ging om de aanwezigheid van andere, levende blauwtongtypes en het mogelijke gevaar van het verspreiden van nieuwe types met het vaccin. Het Belgische nationaal referentielaboratorium Sciensano heeft nu gemeld dat de door hen geteste batch van het vaccin veilig en bruikbaar is. Karen Nel, directeur van de Zuid-Afrikaanse farmaceut, zegt dat het bedrijf het vaccin stelselmatig test op de aanwezigheid van vreemde stoffen en deze steeds afwezig zijn.
Veiligheid en effectiviteit waren twee van de redenen om het vaccin te weren. Nu duidelijk is dat het vaccin niet verontreinigd is, blijft het punt van effectiviteit nog staan. Volgens dierenarts en NSFO-directeur Reinard Everts is testen in de praktijk waarschijnlijk de beste optie. Het gaat dan vooral om een financieel risico. “Al werkt het vaccin deels, dan nog is de schapensector al flink geholpen. Geen dode dieren en minder zieke zou al een enorme winst zijn.”
Geiten vaccineren
“In principe zal het blauwtongvaccin waarvan we verwachten dat hij als eerste klaar is, voor schapen worden ontwikkeld en datzelfde geldt voor het vaccin dat Zuid-Afrika op de markt heeft”, zegt Reinard Everts. “Maar we weten ook dat dit soort vaccins voor schapen vaak ook bij geiten inzetbaar zijn, dat doen we ook wel met andere vaccins.” De verwachting is dus dat als het vaccin bij schapen werkt, het ook bij geiten toegepast kan worden, alleen is de werkzaamheid bij geiten dan niet specifiek onderzocht.
Hoewel blauwtong mogelijk kan overwinteren, wordt er niet eerder dan juni een nieuwe uitbraak verwacht. Een geheel nieuw vaccin zou op zijn vroegst eind mei in gebruik genomen kunnen worden. Hoewel het moeilijk in te schatten is wanneer het CBG klaar is met hun beoordeling, zou het bestaande vaccin de benodigde extra tijd kunnen geven om op een nieuwe uitbraak voorbereid te zijn.
Mogelijk is het vaccineren van alle geiten niet gelijk nodig, meent Everts. “Voor de schapensector betekent een vaccin natuurlijk heel erg veel, daar zie je echt enorme sterfte en heel veel ziekte, dat lijkt bij geiten minder te zijn. Op het moment dat het ons lukt om alle schapen en runderen in Nederland te vaccineren dan wordt het risico voor geiten alweer een stuk kleiner.” Zeker wanneer er beperkte hoeveelheid entstof beschikbaar is, wat in het begin waarschijnlijk het geval zal zijn, kunnen vooral geitenhouders die nog geen problemen met blauwtong hebben ervaren volgens Everts het beste nog even afwachten.
Bronnen: Het Schaap; dierenarts en NSFO-directeur Reinard Everts