Een vergelijkend veldonderzoek op de Veluwe heeft uitgewezen dat runderen negen keer meer knutten aantrekken dan schapen. Dat meldt het Central Veterinary Institute (CVI). Een van de oorzaken daarvan is volgens onderzoeksleider Armin Elbers de toegankelijkheid van de huid.
Knutten zijn kleine steekinsecten die ziekteveroorzakers kunnen overdragen, zoals bijvoorbeeld het geval was in de periode 2006-2008 met het blauwtongvirus en in 2011-2012 met het Schmallenbergvirus. Het verschil in voorkeur van de insecten is gebleken uit onderzoek door het CVI, onderdeel van Wageningen UR.
Rund vs. schaap
In mei en juni 2013 werd gedurende 5 weken op 13 verschillende dagen op een melkveebedrijf een vergelijkend onderzoek uitgevoerd, waarbij in een weide telkens een schaap en een melkkoe werden vastgezet en de aanwezige knutten van de huid werden opgezogen. Gedurende die periode werden verschillende koeien en schapen ingezet. In 21 minuten bemonsteringstijd per dag (ieder uur gedurende 3 minuten, in totaal op 5 uren voor zonsondergang en 2 uren na zonsondergang) werden bij het rund gemiddeld 900 knutten gevangen, en bij het schaap gemiddeld 100 knutten.
Elbers legt uit: “Dat komt in de eerste plaats door het feit dat het rund groter is en dus meer huidoppervlakte heeft. De huid van het schaap is door de wol minder toegankelijk en daardoor minder aantrekkelijk voor knutten. Ook de CO2 -uitstoot is van invloed op de aantrekkingskracht voor knutten. Dat is te vergelijken met de manier waarop mensen muggen aantrekken. Een rund stoot simpelweg meer uit waardoor het meer knutten aantrekt.”
Vrouwelijke knutten hebben voor het leggen van hun eieren een bloedmaal nodig. Bij het voeden op een rund of schaap kan virus (aanwezig in de speekselklieren van een knut) worden overgebracht. Een belangrijke parameter in deze verspreidingsmodellen is naast het absolute aantal knutten ook de voorkeur van knutten voor een bepaalde diersoort. Daar was tot nu toe weinig over bekend en daarom werd aangenomen dat knutten een even grote voorkeur hebben voor runderen als voor schapen. Uit het onderzoek is het tegendeel gebleken.
Foto: NVWA
